Alty Garliýew — Sowet, türkmen aktory

Alty Karliýew (1909-1973) — Sowet, türkmen aktýory, teatr we kino re directorissýory, dramaturg. SSSR-iň halk suratkeşi (1955). Ikinji derejeli iki sany Stalin baýragynyň eýesi (1941, 1949).

Terjimehaly

  • Alty Karliýew 1909-njy ýylyň 6-njy ýanwarynda Babadaýhan obasynda (häzirki Türkmenistanyň Ahal derýasynda) dünýä indi.
  • 1929-njy ýylda Aşgabatdaky Türkmen milli studiýasyny, 1931-nji ýylda Baku teatr kollejiniň (häzirki Azerbaýjan döwlet medeniýet we sungat uniwersiteti) režissýorlyk bölümini tamamlaýar. 
  • 1931-nji ýyldan — 30-njy ýyllaryň ahyryndan aktýor — režissýorlyk, 1953-1956-njy ýyllarda — baş režissýorlyk, 1960-1963-nji ýyllarda — Türkmen drama teatrynyň režissýorlyk we baş režissýorlyk işini ýerne ýetirýär (soňraky — IV Staliniň adyny göterýär, 1963-nji ýyldan başlap) Mollanepes, indi — Mollanepes adyndaky Talyp teatry) (Aşgabat).
  • 1941-1953-nji ýyllarda Türkmen opera we balet teatrynyň baş müdiri bolup işledi. (Häzirki wagtda Magtymguly adyndaky Milli aýdym-saz we drama teatry) (Aşgabat).
  • Kinoda 1935-nji ýyldan bäri. 1956-1960-njy ýyllarda -režissýorlyk, 1957-nji ýyldan bäri — «Türkmenfilm» kinostudiýasynyň režissýorlyk etýär. Onuň döreden şekilleri şadyýanlyk, açyk milli tagam bilen tapawutlanýar.
  • SSSR-iň Kinematografçylar Bileleşiginiň agzasy.
  • Türkmen drama teatrynda we opera librettosynda sahnalaşdyrylan birnäçe pýesanyň awtory (A. Şapoşnikowyň we W.Muhatowyň (1952) «Zohre we Tahir» operasyny goşmak bilen).
  • 1948-nji ýyldan bäri WKP (ВКП) agzasy. 3-5 çagyryşdan ybarat Türkmen SSR-iň Ýokary Sowet agzasy.
  • Alty Karliýew 1973-nji ýylyň 11-nji dekabrynda Aşgabatda aradan çykdy.

Maşgalasy

  • Aýaly — Annagul Annakuliýewa (1924-2009), opera aýdymçysy. SSSR-iň halk suratkeşi (1965).

Baýraklar

  • Türkmen SSR-iň halk suratkeşi
  • SSSR-iň halk suratkeşi (1955)
  • Ikinji derejeli Stalin baýragy (1941) — çapyksuwar Nuriniň «Dursun» (1940) filmindäki keşbi üçin.
  • Ikinji derejeli Stalin baýragy (1949) — «Uzak gelin» (1948) filmindäki Kerimiň roluny ýerine ýetirendigi üçin.
  • “Aýgytly ädim” (1965) filmi üçin Makhtumkuliniň adyny göterýän Türkmen SSR-iň döwlet baýragy (1966).
  • Makhtumkuliniň (1976) (aradan çykan) adyndaky Türkmen SSR-iň döwlet baýragy — «Mukamyň syrlary» (1973) filmi üçin
  • Leniniň baýrugy
  • Zähmetiň Gyzyl baýdagy ordeni
  • 1 orden
  • Medal «1941-1945-nji ýyllardaky Beýik Watançylyk Urşunda gaýduwsyz zähmet üçin.»
  • Medal «Wladimir Iliç Leniniň doglan gününiň 100 ýyllygy mynasybetli.»
  • Deli IFF (Bütin Hindistan film söýüjiler birleşiginiň ýörite baýragy, «Aýgytly ädim» filmi, 1966)
  • Merkezi Aziýanyň we Gazagystanyň kinematografçylarynyň Aşgabatdaky bäsleşigini görmek (Yaşlar üçin iň oňat romantik filmi üçin hormatly diplom, «Aýgytly ädim» filmi, 1966)
  • Kiýewdäki Bileleşik film festiwaly (Ikinji baýrak — taryhy-rewolýusiýa we taryhy film üçin («Ulugbekiň ýyldyzy» filmi bilen) .

Teatrda işlän döwri

Türkmen drama teatry Mollanepes

Rollar

  • F. Şilleriň garakçylary — Karl Mur
  • «Lovearowaýany söý» K.Trenew — Mihail ovarowoý
  • «Baş inspektor» N. Gogol — Iwan Aleksandrowiç Hlestakow
  • «Iki ussanyň hyzmatkäri» K. Goldoni — Truffaldino
  • A. Ostrowskiý — Neznamowyň «Günäsiz günäkär»

Režissýorlyk işi

  • 1954 — A. Kauşutowyň «Juma»
  • 1955 — «Baş inspektor» N. V. Gogol
  • Türkmen opera we balet teatry

Režissýorlyk işi

  • 1942 — K.Korçmarewiň «Bagtly ýaşlyk»
  • 1943 — A. Şapoşnikowyň «Gül we Bilbil»
  • 1944 — A.Şapoşnikow we D.Owezowyň «Şasenem we Garib»
  • 1944 — Y. Meitus we A.Kuliýewiň «Abadan»
  • 1946 — Y. Meitus we D.Owezowyň «Leili we Majnun» — Leili
  • 1947 — G.Werdiniň «La Traviata»
  • 1950 — J. Stollar we Horşowyň «Bagt derýasy»
  • 1952 — A.Şapoşnikow we W.Muhatowyň «Zohre we Tahir»
  • 1955 — A.Şapoşnikow we D.Owezowyň «Şasenem we Garib»
  • 1961 — A. Şapoşnikowyň «Gül we Bilbil» (Kepbanow bilen)

Filmografiýa


Aktýorçylyk işi
1935 — Men gaýdyp gelerin — partiýaly
1939 — Sowet watançylary — Kelhan
1940 — Dursun — Nuri
1940 — Serhetçiler (gysga) — Nasibulla ukukonow
1940 — Jigitiň ogly (gysga) — Kurban
1941 — Prokuror — Halanlaryň jadysy
1945 — Jadyly kristal — Aldar Kose
1948 — Uzak gelin — Kerim
1954 — Çopanyň ogly — Durda çopany / ogly Kadam
1955 — Saltanat — Aaly
1956 — Maşgala abraýy — Baýram
1957 — assignörite tabşyryk — Alty Mergenow
1959 — Aýna — Tahyrow
1965 — Aýgytly ädim — Kulli Han
1971 — Derýanyň aňyrsy — serhet — Çary
1973 — Mukamyň syrlary — Sarman
Režissýorlyk işi
1957 — assignörite tabşyryk (E. Iwanow-Barkow bilen bilelikde)
1959 — Aýna (V. Iwanow bilen bilelikde)
1965 — Aýgytly ädim
1968 — Makhtumkuli
1971 — Derýanyň aňyrsy — serhet
1973 — Mukamyň syrlary
Senarist işi
1968 — Makhtumkuli (H. ubakubow bilen bilelikde)
1971 — Derýanyň aňyrsy — serhet (O. Smirnow we D. Markiş bilen bilelikde)

Ответить