Alymlar suwuň Mars-dan nirede gizlenýändigini anykladylar

«Фото: NASA

Marsyň ýüzünde tapylan subutnamalar milliardlarça ýyl ozal planetada suwuň köpdügini görkezýär. Köllerde, derýalarda we çuň ummanlarda saklandy. Emma suwuň ýitip giden ýerinde hiç kim takyk aýdyp bilmedi

Ylmy töwereklerde ozal giňden ýaýran teoriýa görä, bölünen suw molekulalary ýuwaş-ýuwaşdan tozan tupanlary bilen kosmosa “amala aşyryldy”. Esasan bu, suwuň planetada suw saklap bilmeýän gowşak agyrlyk güýji sebäpli Marsdan çykandygyny aňladýar. Alymlaryň pikiriçe, suwuň bir bölegi hakykatdanam bugaryp biler, ýöne ýitirim bolmagynyň hemmesini düşündirip bolmaz.

NASA tarapyndan maliýeleşdirilen täze gözleg, suwuň köp böleginiň henizem planetadadygyny görkezdi. Ol öz gezeginde Marsyň gaýalarynda tapylan minerallarda bar.

Suw gaýalar bilen täsirleşende howa (ýa-da gidrasiýa) ýüze çykýar. Gurluşynyň bir bölegi hökmünde suwy öz içine alýan palçyk we käbir minerallar şeýle emele gelýär. Şuňa meňzeş proses planetamyz üçin mahsusdyr. Earther tektoniki taýdan işjeň bolansoň, köne gabyk hemişe mantyda eräp, plastinka araçäklerinde täze gaby emele getirýär, suwy we beýleki molekulalary gaýtadan atmosfera öwürýär. Marsda bu ters hereket bolmady, şonuň üçin planetany dolulygyna suwardy.

Ответить