Italiýa barada 20 sany gyzykly maglumatlar

Italiýa diýseň gyzykly we dürli ýurtlaryň biri. Bu sebit birnäçe müň ýyl ozal ýaşapdy we şu güne çenli özboluşly ýaşaýyş durmuşyny saklap gelýär.
Italiýa adamzadyň ösüşine uly täsir edipdir we bir wagtlar güýçli Rim imperiýasynyň merkezi bolupdyr. Indi bu ýurt Ýewropanyň medeni we taryhy merkezi we ýokary derejede ösen döwletleriň biri bolup durýar.
Bu ýygyndyda Italiýa hakda bu ajaýyp ýurt bilen has gowy tanyşmaga kömek etjek 50-li sany fakt bar!

1. Italiýa sözüniň gelip çykyşy entek takyk kesgitlenmedi. Halkdan halk arasynda aýmagyna görä, grekler bu sebite bu at beripdirler we bu söz «göleleriň ýurdy» diýmegi aňladýar. Göleler näme? Italiýanyň taýpalarynyň ýurduň günorta böleginden, ozal Italiýa sözi bolan öküzdi!

2. Italiýa deňiz bilen birbada üç tarapdan ýuwulýar — günbatarda Tirhen we Ligurian, gündogar tarapda — Adriatik we günortada — Ion we Ortaýer deňzi.

3. Italiýanyň çäginde iki sany kiçш döwlet ýerleşýär — San Marino we Watikan.

4. Ýewropa ýurtlarynyň arasynda wulkanlaryň sany Italiýada iň köp.!

5. Italiýa iň güýçli nikalaşýan ýurt hökmünde ykrar edildi. Şeýle bolmagynyň sebäbi bolsa, bu ýurtda aýrylyşmak üçin üç ýyl dowam edýär!

6. Bu ýurtda 20 sany etrap bar, hersiniň öz dil we güleýiş aheňi we däp-dessurlary bar.

7. Italiýada adamlaryň ortaça ýaşlary Ýewropa ýurtlarynyň arasynda iň köp ýaşaýan halkdyr. Ol takmynan 83 ýaş diýilip alynýar.

8. Italýanlaryň resmi dili Dante Aligeri tarapyndan latynça däl-de, eserlerinde ulanylan Tuskan (Florentin) şiwesindendir. Häzirki wagtda Italiýada üç topara bölünen dürli şiweler bardyr. Ýagny olar: Demirgazyk, Günorta we Merkez şiweleridir.

9. Italiýadaky Bolonýa uniwersiteti Ýewropadaky iň köne uniwersitetleriň biri hasaplanýar. Ol 1088-nji ýylda esaslandyryldy we işlemegini häzirki wagta çenli hem hiç wagt bes etmedi.

10. Italiýada beýleki ýurtlara garanyňda ÝUNESKO-nyň 50-den gowrak mirasy bardyr.

11. Dünýäde iň meşhur tagamlary: makaron we pizza italýan aşhanasyna degişli diýilip hasap edilýär. Mundan başga-da, her sebitiň ýörite tagamlaryna laýyklykda taýýarlanylýan özboluşly tagamlary hem bardyr.

12. Italiýa dünýä ýüzüniň modasy, dizaýny we durmuş enjamlary boýunça birinji orunda durýan ýurtlaryň biri hasaplanýar.

13. Italiýa Ýewropanyň ähli medeni mirasynyň 2/3 bölegine eýedir.

14. Italiýada, Ýewropa ýurtlarynyň hemmesinde bolşy ýaly, haýwan hukuklary boýunça hem berk kanunlar bar. Nädogry ideg we hatda has rehimsiz çemeleşýän adamlara jerime we azatlykdan mahrum edilmek ýaly çäreler görilip bilinýär.

15. Italýanlar öz çykyşlarynda 250-den gowrak el hereketlerini ulanýarlar. Işjeň hereketler şiweleriň tapawudy we bu ýurduň ýaşaýjylarynyň duýgulary bilen baglanyşyklydyr.

16. Iri italýan maşgalalarynyň asly miflerden diýilip hasaplanylýar. 2015-nji ýyla çenli ýurtda demografiki ýagdaýda krizis boldy. Italiýada 2015-nji ýylda doglan bäbekleriň sany örän azdyr.

17. Italiýa ýurdy Ýewropanyň iň bir dine uýýan ýurtlaryndan biri hasaplanýar. Foryl üçin salgyt beýannamasy tabşyrylanda, italýanlar ybadathana sadaka berýärdiler.

18. Italiýada iki sany toý çakylygy ibermek adatydyr. Biri ybadathana, beýlekisi bolsa durmuş gurandan soň baýramçylyga çagyrýarlar.

19. Italiýanyň iň gowy restoranlary — alamatsyz. Ol ýere diňe maslahat bilen barmak bolýar. Umuman aýdanyňda, teklipler italýan däbi, ýurduň ýaşaýjylarynyň edil şonuň ýaly bir ýere gitmegi hem geň görilýär.

20. Italiýada gije sagat birden daňdan sagat bäşe çenli kenar ýakalryna baryp görmek düýbünden gadagan edilendir. Onuň jerimesi 150 ýewro hasaplanylýar.